Thời gian qua, Hà Nội đã triển khai nhiều hoạt động phòng, chống HIV/AIDS nhằm giảm số người mới nhiễm HIV và tử vong liên quan đến AIDS đồng thời giảm tối đa tác động của dịch HIV/AIDS đến sự phát triển kinh tế - xã hội.
Để đạt được các mục tiêu đã đề ra trong công tác phòng, chống HIV/AIDS, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật (CDC) Hà Nội đang đẩy mạnh các hoạt động, tăng tốc để hoàn thành các mục tiêu mà kế hoạch đặt ra.
Tham mưu thành phố ban hành nhiều văn bản chỉ đạo điều hành
Theo CDC Hà Nội, số ca mới phát hiện nhiễm HIV 8 tháng đầu năm 2025 là 295 trường hợp đạt 79,7% so với chỉ tiêu năm 2025 (370 trường hợp cần được phát hiện). Trong đó, chủ yếu là nam giới chiếm 84,1%; nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới chiếm 31,2%, nhóm nghiện chích ma túy chiếm 11,5%, nhóm quan hệ tình dục khác giới chiếm 12,9%.
Ngay từ đầu năm 2025, CDC Hà Nội đã tham mưu cho UBND TP, Sở Y tế ban hành nhiều văn bản liên quan đến công tác phòng chống HIV/AIDS như: Kế hoạch số 32/KH UBND ngày 05/02/2025 về phòng, chống HIV/AIDS trên địa bàn thành phố Hà Nội năm 2025; Kế hoạch số 957/KH-SYT ngày 07/3/2025 về việc phòng, chống HIV/AIDS năm 2025; Kế hoạch số 2508/KH-SYT ngày 27/5/2025 của Sở Y tế về Giám sát trọng điểm HIV/AIDS, Giám sát trọng điểm bệnh giang mai, Giám sát trọng điểm lồng ghép phỏng vấn hành vi năm 2025 trên địa bàn thành phố Hà Nội…
Bên cạnh đó, tham mưu cho thành phố ban hành các kế hoạch triển khai hoạt động phòng chống HIV/AIDS; các văn bản chỉ đạo công tác chuyên môn trước và sau sáp nhập thực hiện theo mô hình chính quyền địa phương hai cấp: về công tác giám sát dịch HIV/AIDS, truyền thông can thiệp, công tác chăm sóc điều trị HIV/AIDS, điều trị Methadone, công tác thu phí dịch vụ điều trị nghiện chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, đảm bảo cung ứng thuốc Meathadone, thuốc ARV; cập nhật các thông tin cơ sở y tế mới điều trị HIV/AIDS, Methadone,…
Tư vấn cho bệnh nhân HIV tại Hà Nội.
Phấn đấu hoàn thành mục tiêu 90-90-98
Trong năm 2025, Hà Nội phấn đấu 90% người nhiễm HIV biết tình trạng nhiễm HIV của mình; 90% người nhiễm HIV trong diện quản lý được điều trị bằng thuốc kháng virus HIV (ARV); 98% bệnh nhân điều trị ARV có tải lượng virus HIV dưới ngưỡng ức chế. Tính đến 15/9/2025, mục tiêu 90 thứ 1 đạt 81,5% (16.699/20.500). Mục tiêu 90 thứ 2 đạt 80,4% (13.421/16.699). Mục tiêu 98 thứ 3 đạt 99,3% (5.604/5.641).
Bên cạnh đó, trong 8 tháng đầu năm, 295 người nhiễm HIV mới được phát hiện; 3.605 người nghiện chích ma túy tiếp cận với chương trình bơm kim tiêm; 720 phụ nữ mại dâm được tiếp cận với chương trình bao cao su; 6885 nam có quan hệ tình dục đồng giới tiếp cận với chương trình bao cao su. Ngoài ra, 3.788 người nghiện các chất dạng thuốc phiện được điều trị bằng thuốc thay thế Methadone, đạt 87,1% kế hoạch; 13.421 người nhiễm HIV/AIDS được duy trì điều trị bằng thuốc kháng vi rút (ARV), đạt 97,7% so với kế hoạch; 443 người nhiễm HIV bắt đầu được điều trị bằng thuốc ARV, đạt 110,8% so với kế hoạch….
Tăng cường các hoạt động phòng chống HIV/AIDS
Để nâng cao hiệu quả công tác phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn thành phố, CDC Hà Nội đã tập trung đẩy mạnh các hoạt động giám sát, điều trị… Cụ thể, các đơn vị duy trì triển khai hệ thống HIV INFO trong hoạt động giám sát phát hiện HIV và giám sát ca bệnh HIV/AIDS.
Với hoạt động điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, các đơn vị thực hiện quy trình chuyên môn và quy trình quản lý thuốc theo quy định tại Nghị định số 141/2024/NĐ-CP ngày 30/10/2024 của Chính phủ; Thông tư số 26/2023/TT-BYT ngày 29/12/2023 của Bộ Y tế và quyết định số 4066/QĐ-BYT ngày 31/12/2024 của Bộ Y tế. Các ca bệnh khó, vấn đề phát sinh được đề xuất hỗ trợ, hội chẩn kịp thời và đảm bảo cung ứng đủ thuốc Methadone cho các CSĐT/CSCPT Methadone trên địa bàn.
Đặc biệt, trong công tác điều trị bệnh nhân HIV/AIDS, thành phố có 24 cơ sở điều trị HIV/AIDS, trong đó Sở Y tế quản lý 19 cơ sở (gồm 12 TYT và 7 bệnh viện), 05 bệnh viện thuộc tuyến Trung ương. Số đang điều trị 13.421/16.699 (đạt 80,4%). Các cơ sở điều trị thực hiện tối ưu hóa phác đồ điều trị HIV/AIDS theo các khuyến cáo của Bộ Y tế; bảo đảm điều trị an toàn, hiệu quả; cung cấp dịch vụ điều trị HIV/AIDS phù hợp với tình trạng của người bệnh; tăng cường quản lý, theo dõi và hỗ trợ tuân thủ điều trị HIV/AIDS.
Nhiệm vụ trong tâm trong thời gian tới
Để tiến tới hoàn thành các mục tiêu đề ra năm 2025, trong thời gian tới, CDC Hà Nội sẽ tăng tốc hơn, triển khai những giải pháp phòng, chống đạt hiệu quả cao hơn. Chú trọng đẩy mạnh thực hiện truyền thông phòng chống HIV/AIDS qua hình thức trực tiếp, gián tiếp. Truyền thông phòng, chống HIV/AIDS nhân tháng hành động quốc gia và Ngày Thế giới phòng, chống HIV/AIDS: hình thức treo banner hưởng ứng, các cuộc truyền thông,... Phối hợp với các dự án triển khai phân phát miễn phí bơm kim tiêm, bao cao su cho người nguy cơ cao nhiễm HIV (tiêm chích ma túy, phụ nữ mại dâm, nam quan hệ tình dục đồng giới...) các cơ sở y tế, qua nhân viên tiếp cận cộng đồng của dự án,...
Tiếp tục duy trì và mở rộng hỗ trợ điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone, các mô hình điều trị. Đổi mới và nâng cao chất lượng dịch vụ điều trị nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone; tăng cường thu dung bệnh nhân phấn đấu điều trị cho 4.350 người nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng thuốc thay thế Methadone trên địa bàn Thành phố Hà Nội năm 2025. Đôn đốc, giám sát thực hiện chỉ tiêu người nghiện các chất dạng thuốc phiện được điều trị bằng thuốc thay thế Methadone; giám sát quy trình chuyên môn theo quy định của Bộ Y tế tại các cơ sở điều trị Methadone; thiết lập mạng lưới tiếp cận và tìm kiếm ca bệnh từ cộng đồng dân cư, hướng dẫn và theo dõi đôn đốc mạng lưới này hoạt động hiệu quả; tổ chức rà soát, nắm chắc số bệnh nhân nhiễm HIV chưa được điều trị bằng ARV và chuyển gửi tất cả các bệnh nhân đã được khẳng định nhiễm HIV đến các cơ sở điều trị theo quy định.
Bên cạnh đó, thiết lập, kiện toàn và vận hành hệ thống các cơ sở tư vấn xét nghiệm HIV trên địa bàn thành phố, bao gồm xét nghiệm tại cộng đồng, tại bệnh viện, trong các cơ sở khép kín; tổ chức xét nghiệm phát hiện HIV theo các hình thức cố định và lưu động; xét nghiệm HIV không do nhân viên y tế thực hiện, tự xét nghệm… tại các xã, phường, thị trấn và các thôn, làng, khu phố trên địa bàn…
Hồng Hạnh