Họ là những con người xông pha nơi tuyến đầu trong trận chiến với dịch bệnh, góp phần bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Hiện nay, cả nước đang chung sức nhằm khống chế dịch bệnh viêm phổi cấp do vi rút corona (nCoV), không để dịch bùng phát. Theo chân các cán bộ y tế của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội xuống lấy mẫu tại các ổ dịch, mới thấy hết được những khó khăn, vất vả của các cán bộ y tế là như thế nào, ngay cả với những phóng viên tác nghiệp thực tế tại hiện trường như chúng tôi cũng không tránh khỏi. Tiếp chúng tôi khi xong công việc, bác sĩ Nguyễn Văn Khiêm, khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm chia sẻ: Mỗi khi nhận được thông tin về dịch bệnh, dù ở bất cứ đâu, tôi và các đồng nghiệp cũng lập tức đến để điều tra dịch tễ học, lấy mẫu bệnh phẩm để làm các xét nghiệm, thực hiện vệ sinh môi trường, xử lý ổ dịch. Triển khai những biện pháp hữu hiệu nhất nhằm khống chế dịch bệnh kịp thời, không để bệnh dịch lây lan ra cộng đồng. Nhiều lúc cũng sợ vì chỉ cần sơ sẩy một chút thôi là có thể bị nhiễm bệnh, mang mầm bệnh đó về cho gia đình và người thân của mình, tuy nhiên vào những lúc đó chúng tôi đã động viên nhau vượt qua.

Đội phản ứng nhanh của CDC Hà Nội tiến hành lấy mẫu bệnh phẩm của bệnh nhân mắc Covid-19 tại Bệnh viện Thanh Nhàn

Đối với nhiều người học và làm nghề y, nếu được chọn nghề giữa bác sĩ điều trị và bác sĩ dự phòng thì nhiều người sẽ chọn làm bác sĩ điều trị vì công việc có thu nhập cao hơn. Còn với các y, bác sĩ làm về dự phòng thì công việc vất vả, gian khổ, phải dấn thân vào những tâm điểm của dịch, phải lặn lội vào những từng con phố, từng hộ gia đình phòng chống dịch… trong khi đó thu nhập lại thấp, bác sĩ Nguyễn Văn Khiêm chia sẻ.

Nhớ lại những kỷ niệm khi còn làm công tác chuyên môn, bác sĩ Nguyễn Ngọc Quỳnh, hiện là Trưởng phòng Kế hoạch Nghiệp vụ, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội tâm sự với chúng tôi: Công tác dự phòng rất tỉ mẩn phải giám sát, tổng hợp, đánh giá, dự báo tình hình các loại dịch bệnh truyền nhiễm, làm công tác phòng dịch tại cộng đồng. Khi có dịch thì cán bộ y tế dự phòng trực tiếp triển khai các biện pháp chống dịch, khống chế nhanh nhất, giảm thiểu số người mắc. Mỗi khi dịch bệnh xảy ra chúng tôi dường như không có khái niệm về thời gian cũng như khối lượng công việc. Chúng tôi còn phải rình bắt các loại côn trùng truyền bệnh như ruồi, muỗi, loăng quăng… tham gia vệ sinh môi trường. Hay như đợt dịch sởi năm 2014, cán bộ y tế chúng tôi phải gồng mình, quên ăn, quên ngủ vừa tuyên truyền, giám sát, phát hiện bệnh nhân, khoanh vùng xử lý không để dịch bệnh lây lan, bùng phát. Có thể nói làm công tác y tế dự phòng đã tôi luyện trong tôi sự năng động, sáng tạo và cả sự táo bạo.

Vất vả là vậy nhưng không phải lúc nào công việc của cán bộ y tế dự phòng cũng thuận lợi và suôn sẻ, theo anh Đỗ Bá Hoàn, cán bộ khoa Ký sinh trùng và côn trùng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội thì đó là sự lảng tránh của người bệnh, sự hợp tác của người dân đôi lúc còn miễn cưỡng, thậm chí họ còn xua đuổi khi chúng tôi tiến hành phun hóa chất, khoanh vùng xử lý ổ dịch. Khi rơi vào những tình huống đó, chúng tôi vừa tuyên truyền, vận động, trấn an tinh thần người dân rằng đây là biện pháp khống chế không cho dịch bệnh lan rộng, bảo vệ sức khỏe của gia đình. Nhờ đó, mà mà nhiều trường hợp chúng tôi giải quyết nhanh chóng và người dân đã phối hợp, hỗ trợ chúng tôi hoàn thành công việc của mình.

Trao đổi về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Nhật Cảm, Giám đốc Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội cho biết: Công việc của cán bộ y tế dự phòng có rất nhiều khó khăn, vất vả, thu nhập vẫn còn thấp. Thường xuyên phải giám sát, tổng hợp, đánh giá, dự báo tình hình các loại dịch bệnh truyền nhiễm mới nổi và nguy hiểm. Khi có dịch, phải trực tiếp tham gia triển khai các biện pháp phòng, chống dịch còn khi không có dịch vẫn phải thường xuyên giám sát bệnh truyền nhiễm, kiểm tra các ổ dịch cũ, vào các vùng có nguy cơ cao để giám sát bệnh nhân, lấy mẫu xét nghiệm. Tuy nhiên, chính những khó khăn ấy lại là động lực để họ sát cánh cùng nhau bám trụ với nghề, chấp nhận đương đầu với thử thách khắc nghiệt. Chính vì vậy, trong những năm qua ngành Y tế dự phòng của Hà Nội đã phối hợp khá hiệu quả với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn thành phố thực hiện tốt các hoạt động chuyên môn góp phần bảo vệ, tăng cường sức khỏe cho nhân dân như giám sát, theo dõi, kiểm tra và kiểm soát có hiệu quả các loại dịch bệnh trên địa bàn; thực hiện tốt công tác tiêm chủng mở rộng, duy trì tỷ lệ tiêm chủng hằng năm đạt từ 95-98%; vệ sinh môi trường ở khu vực dân cư được cải thiện đáng kể; tăng cường giám sát chất lượng nước ăn uống và sinh hoạt; thực hiện tốt công tác kiểm dịch y tế tại sân bay Quốc tế Nội Bài; triển khai có hiệu quả hoạt động phòng chống HIV/AIDS trên địa bàn thành phố; phát triển mạng lưới kiểm soát các bệnh không lây nhiễm từ thành phố đến cơ sở; công tác truyền thông giáo dục sức khỏe luôn được duy trì và đạt hiệu quả cao… Bên cạnh đó, hàng năm có nhiều đề tài nghiên cứu khoa học tham gia cùng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương và Sở Y tế Hà Nội nhằm tìm ra những biện pháp thiết thực, hiệu quả hơn trong công tác phòng chống dịch bệnh hiện nay.

Duy Tuân