Sáng 13/11 tại Nhà văn hóa thôn Ngoài, UBND xã Đông Anh tổ chức Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống bệnh Đái tháo đường (ĐTĐ) 14/11. “Phát hiện sớm – Điều trị kịp thời – Kiểm soát hiệu quả để sống khỏe mạnh với bệnh Đái tháo đường” là chủ đề được WHO chọn cho Ngày Thế giới phòng, chống bệnh ĐTĐ của năm 2025 kêu gọi sự chủ động của mỗi người dân trong việc chăm sóc sức khỏe, thay đổi hành vi và duy trì lối sống lành mạnh; đồng thời khẳng định vai trò của chính quyền địa phương, các cơ sở y tế và các tổ chức đoàn thể trong việc đồng hành, hỗ trợ, giúp người dân phòng bệnh ĐTĐ .

Theo Liên đoàn ĐTĐ Thế giới (IDF), năm 2024 toàn cầu có khoảng 540 triệu người trưởng thành đang sống chung với bệnh ĐTĐ và con số này được dự báo sẽ tăng lên 783 triệu người vào năm 2045 nếu không có biện pháp kiểm soát hiệu quả. Đáng chú ý, hơn 70% số người mắc đang sống ở các quốc gia thu nhập trung bình và thấp, nơi lối sống ít vận động và chế độ ăn uống giàu năng lượng đang ngày càng phổ biến.

Người dân được đo huyết áp và xét nghiệm miễn phí tại Lễ mít tinh.

Tại Việt Nam, theo Bộ Y tế năm 2023, tỷ lệ người mắc bệnh ước tính khoảng 7,5% dân số trưởng thành, tương đương hơn 5 triệu người, trong đó có tới 60% người bệnh chưa được phát hiện và điều trị kịp thời.

Phát biểu tại lễ mít tinh TS.BS Bùi Thị Minh Thái, Trưởng khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội cho biết, Bệnh ĐTĐ là một bệnh mạn tính không lây nhiễm, tiến triển qua thời gian dài với nhiều biến chứng các cơ quan quan trọng của cơ thể như nào, tim, thận, mắt… làm giảm chất lượng cuộc sống và có thể dẫn đến tử vong.  Tại Hà Nội năm 2016, kết quả điều tra về ĐTĐ của người dân từ 18 - 69 tuổi cho thấy: Tỷ lệ rối loạn đường huyết khi đói là 8,2%; tăng đường huyết là 6,7%; Yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm cũng gia tăng cụ thể: Tỷ lệ thừa cân, béo phì 14,1% (thừa cân 12,8%); Hút thuốc lá 22,2%; tỷ lệ uống từ 6 đơn vị côn trở lên 11,9%. Năm 2021, cũng theo điều tra này, tỷ lệ tăng lên đáng kể: Tỷ lệ tiền ĐTĐ 16%; tăng đường huyết là 10,2%;

TS.BS Bùi Thị Minh Thái, Trưởng khoa Phòng chống bệnh không lây nhiễm, CDC Hà Nội phát biểu tại Lễ mít tinh.

Năm 2025 là năm kết thúc giai đoạn 5 năm Kế hoạch phòng, chống bện không lây nhiễm, Hà Nội vừa triển khai điều tra thực trạng mắc tăng huyết áp, ĐTĐ và kiến thức phòng chống bệnh của người dân từ đó đánh giá hiệu quả can thiệp và định hướng xây dựng kế hoạch hoạt động giai đoạn 2026- 2030 trên địa bàn thành phố Hà Nội. Qua thống kê, tỷ lệ mắc ĐTĐ có xu hướng gia tăng qua các năm, đặc biệt trong giai đoạn 2016-2021 tỷ lệ ĐTĐ tăng 3,5% (từ 6,7% lên 10,2%), trung bình mỗi năm tăng 0,6%. Trong đó có đến 42,3% đối tượng không biết mình bị mắc ĐTĐ. Số liệu cho thấy tình hình mắc ĐTĐ hiện đang ở mức đáng báo động và trẻ hóa gây ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe và đời sống nhân dân.  Tuy nhiên, bệnh ĐTĐ  type 2 hoàn toàn có thể phòng chống được bằng cách tuân thủ lối sống lành mạnh, dinh dưỡng hợp lý, duy trì cân nặng lý tưởng và tăng cường hoạt động thể lực.

Tại cộng đồng, kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ như thừa cân, béo phi, rối loạn chuyển hóa, thuốc lá, rượu bia, dinh dưỡng và hoạt động thể lực là chìa khóa giúp giảm tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong do bệnh ĐTĐ   gây ra. Vì vậy, nâng cao năng lực quản lý điều trị bệnh ĐTĐ   tại y tế cơ sở và nâng cao nhận thức của người dân trong phòng chống bệnh ĐTĐ   là yếu tố cốt lõi trong phòng chống bệnh ĐTĐ.  

Tính từ ngày 1/7/2025 Thành phố Hà Nội triển khai thực hiện chính quyền 2 cấp và có 126 xã, phường trong đó 99 xã quản lý điều trị ĐTĐ (78%). Năm 2025, Trung tâm kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội đã xây dựng Kế hoạch Phòng, chống bệnh không lây nhiễm (THA, ĐTĐ) trên địa bàn thành phố và chỉ đạo các đơn vị triển khai các hoạt động theo phân cấp chỉ tiêu.

Xe lưu động cổ động hưởng ứng Ngày Thế giới phòng, chống bệnh Đái tháo đường 14/11 trên địa bàn xã Đông Anh.

Hiện nay tại Trạm Y tế xã Đông Anh đang quản lý thường xuyên 3.528 bệnh nhân ĐTĐ, trong đó 1.438 bệnh nhân được điều trị ngoại trú ổn định. Công tác quản lý hồ sơ, cấp phát thuốc, theo dõi chỉ số đường huyết, tư vấn lối sống được thực hiện đều đặn hàng tháng theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế.

Bên cạnh đó, Trạm Y tế xã Đông Anh đẩy mạnh công tác tuyên truyền phòng bệnh ĐTĐ và đã thực hiện hơn 20 buổi truyền thông trực tiếp tại các thôn, cụm dân cư, trường học, hội phụ nữ, hội người cao tuổi với hơn 1500 lượt người tham dự vào nội dung như: dấu hiệu nhận biết sớm bệnh ĐTĐ và các biến chứng thường gặp; chế độ dinh dưỡng hợp lý, tăng cường vận động thể lực, hạn chế ăn đồ ngọt, chất béo; khuyến khích người dân khám sức khỏe định kỳ, kiểm tra đường huyết và huyết áp ít nhất 1–2 lần/năm. Ngoài ra, TYT xã duy trì phát thanh chuyên đề “Phòng, chống bệnh không lây nhiễm” 3 lần/tuần trên hệ thống loa truyền thanh xã; phát hơn tờ rơi, pa-nô, áp phích tuyên truyền tại nhà văn hóa thôn, khu vực đông dân cư. Nhờ vậy, nhận thức của người dân về bệnh ĐTĐ từng bước được nâng cao, số người chủ động đi kiểm tra sức khỏe định kỳ ngày càng tăng. Trong năm 2025, 100% cán bộ y tế của trạm đã được tập huấn về quản lý, điều trị và tư vấn bệnh ĐTĐ theo hướng dẫn của Bộ Y tế. Cán bộ y tế được cập nhật phác đồ điều trị mới, sử dụng thành thạo trang tính báo cáo quản lý bệnh không lây nhiễm, góp phần nâng cao chất lượng theo dõi bệnh nhân tại cơ sở.

Trong thời gian qua, UBND xã Đông Anh đã chỉ đạo Trạm Y tế xã, phối hợp với Phòng Văn hóa – Xã hội, các ban ngành, đoàn thể, thôn, tổ dân phố, tổ chức nhiều hoạt động thiết thực như: tuyên truyền về dinh dưỡng hợp lý, tổ chức khám sàng lọc đường máu, tư vấn sức khỏe, vận động người dân thường xuyên luyện tập thể dục thể thao, giảm tiêu thụ rượu bia, thuốc lá, đồ ăn nhanh, đồng thời duy trì việc khám sức khỏe định kỳ. Các hoạt động này đã nhận được sự quan tâm, hưởng ứng tích cực của nhân dân.

"Ngày Thế giới phòng chống bệnh ĐTĐ 14/11" là dịp để Ban, ngành, đoàn thể, các cấp lãnh đạo cũng như toàn thể nhân dân trên địa bàn có cơ hội để hiểu biết hơn về thực trạng mắc và tử vong do bệnh ĐTĐ gây ra, ngoài ra còn nâng cao kiến thức về bệnh và các yếu tố nguy cơ gây bệnh ĐTĐ, từ đó có những chính sách y tế phù hợp trên địa bàn dân cư, nhằm kiểm soát tốt bệnh ĐTĐ, nâng cao sức khỏe và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Lê Hòa