Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội phối hợp với Trung tâm y tế huyện Phúc Thọ tích cực rà soát trẻ trong độ tuổi tiêm chủng và giám sát phòng chống bệnh ho gà tại cộng đồng.

Bác sĩ Nguyễn Công Huy, khoa Phòng chống bệnh truyền nhiễm, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội cho biết: “Thực hiện công tác phòng chống bệnh ho gà, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật thành phố Hà Nội luôn sát sao hỗ trợ các trung tâm y tế, các trạm y tế trong công tác giám sát phát hiện sớm ca bệnh. Để phát hiện sớm ca bệnh, chúng tôi cùng với trung tâm y tế, trạm y tế giám sát tại cộng đồng và giám sát dựa trên hệ thống phần mềm quản lý tiêm chủng, hệ thống phần mềm giám sát bệnh truyền nhiễm của Bộ y tế kết hợp giám sát chủ động tại bệnh viện. Điển hình, Trung tâm y tế huyện Phúc Thọ cần giám sát chủ động tại Bệnh viện đa khoa huyện Phúc Thọ và các cơ sở phòng khám tư nhân trên địa bàn để phát hiện sớm các trường hợp nghi ngờ mắc. Đồng thời, trạm y tế cần tăng cường giám sát tại cộng đồng khi người dân chủ động khai báo hoặc thông qua màng lưới cộng tác viên để phát hiện được các trường hợp mắc bệnh; cần tăng cường giám sát hàng ngày trên hệ thống phần mềm thông tư 54 theo quy định của Bộ y tế vì tại các bệnh viện lớn như Bệnh viện Nhi Trung ương khi có ca bệnh ho gà vào điều trị, các bệnh viện sẽ nhập thông tin rất đầy đủ, chi tiết lên hệ thống giúp cho các cơ sở y tế dự phòng, đặc biệt trung tâm y tế, trạm y tế phát hiện sớm ca bệnh và triển khai các biện pháp phòng chống bệnh kịp thời, hiệu quả”.

Ghi nhận tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương hiện đang điều trị 10 bệnh nhân. Mẹ bệnh nhân mắc ho gà (ở quận Bắc Từ Liêm) đang điều trị tại Bệnh viện Nhi Trung ương chia sẻ: “Con tôi gần 2 tháng tuổi, ở nhà cháu ho kéo dài mãi không khỏi nên tôi cho cháu đến Bệnh viện Nhi Trung ương khám thì được các bác sĩ chẩn đoán cháu mắc ho gà. Cháu điều trị tại bệnh viện đến nay được 9 ngày, sức khỏe cháu đã dần ổn định và sắp được ra viện. Sau khi cháu ra viện tôi sẽ cho cháu đi tiêm chủng vắc xin phòng chống ho gà đẩy đủ và đúng lịch bởi khi cháu mắc bệnh, cháu chưa đủ tháng tuổi để tiêm vắc xin phòng ho gà. Nhìn con ho rất là thương và nguy hiểm. Mỗi cơn ho đến, cháu ho đỏ mặt và tím tái khắp người. Do đó, các bố mẹ lưu ý khi con đến tháng tuổi thì tiêm phòng đầy đủ cho các cháu”.

Bệnh nhân mắc ho gà đang điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương.

TS.BS Nguyễn Văn Lâm, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết: “Từ đầu năm đến nay, Trung tâm Bệnh nhiệt đới, Bệnh viện Nhi Trung ương đã tiếp nhận 40 bệnh nhân mắc bệnh ho gà đều có những biến chứng viêm phổi nặng. Các ca bệnh đã được điều trị thành công, hiện còn 10 bệnh nhân đang điều trị tại bệnh viện. Bệnh ho gà là bệnh lý truyền nhiễm thường gặp vào mùa đông xuân. Bệnh ho gà là bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp do vi khuẩn ho gà gây nên, thường ủ bệnh từ khoảng 7-20 ngày. Bệnh thường khởi phát bởi triệu chứng ho nhiều, chảy nước mũi và có thể có sốt nhẹ. Sau đó, ho một loạt các cơn ho liên tục, trẻ ho rũ rượi, ho từng cơn, ho kéo dài dẫn tới việc trẻ nôn ọe, không ăn được, mệt mỏi, chảy nước mắt, nước mũi, kiệt sức. Cơn ho dai dẳng khiến cho trẻ đỏ bừng mặt hay tím tái cả người. Sau cơn ho, bệnh nhân xuất hiện thở rít nên người ta gọi là ho gà. Cơn ho khiến trẻ khó chịu, mất ngủ về đêm, kém ăn, bỏ ăn, gây suy dinh dưỡng và các bệnh lý khác... Bệnh ho gà có thể gây biến chứng nghiêm trọng, do ho dai dẳng, kéo dài làm cho trẻ bị kiệt sức dẫn tới nhiều biến chứng như suy hô hấp, viêm phổi, viêm não...

TS.BS Nguyễn Văn Lâm cũng cho biết thêm: “Trong số 40 bệnh nhân điều trị tại bệnh viện, các bệnh nhân chủ yếu đều dưới 3 tháng tuổi và đến lịch tiêm phòng. Tuy nhiên, vì lý do nào đó, trẻ chưa được tiêm phòng. Chủ động phòng chống bệnh ho gà, tiêm vắc xin là quan trọng nhất để bảo vệ sức khỏe cho trẻ. Tuy nhiên, cũng có vài ca lớn tuổi đã tiêm vắc xin phòng ho gà đủ các mũi cơ bản nhưng vẫn bị ho gà do trẻ chưa được tiêm phòng nhắc lại”.

Bệnh ho gà rất dễ lây truyền do tiếp xúc trực tiếp qua đường hô hấp có và khả năng lây truyền rất cao đối với những người sinh hoạt trong cùng một không gian như hộ gia đình, trường học… Để chủ động phòng chống, cha mẹ cần lưu ý đưa trẻ đi tiêm chủng vắc xin phòng bệnh ho gà đầy đủ, đúng lịch:

- Mũi thứ 1: Tiêm khi trẻ 2 tháng tuổi.

- Mũi thứ 2: Sau mũi thứ nhất 1 tháng.

- Mũi thứ 3: Sau mũi thứ hai 1 tháng.

- Mũi thứ 4: Khi trẻ đủ 18 tháng tuổi.

Đối với trẻ khi sinh ra từ các bà mẹ không có kháng thể phòng bệnh ho gà có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với trẻ nhận được kháng thể từ mẹ. Để chủ động phòng bệnh cho trẻ nhỏ trước khi bước vào độ tuổi tiêm chủng, các bà mẹ có thể tiêm vắc xin phối hợp phòng bệnh uốn ván - bạch hầu - ho gà (Tdap) trong thời gian mang thai. 

Song song với đó, cần thực hiện tốt các biện pháp khác như thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng khi ho hoặc hắt hơi; giữ vệ sinh thân thể, mũi, họng cho trẻ hàng ngày; đảm bảo nhà ở, nhà trẻ, lớp học thông thoáng, sạch sẽ và có đủ ánh sáng; hạn chế để trẻ đến những nơi đông người, tránh tiếp xúc với những người bị bệnh đường hô hấp, đặc biệt là người bệnh ho gà.

Trẻ mắc ho gà càng nhỏ tuổi càng có nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Các bậc ca mẹ lưu ý, khi có dấu hiệu mắc bệnh hoặc nghi ngờ mắc bệnh ho gà, cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời...

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP Hà Nội